-AYDINLATMA-

Şimdi bu balıklardan besleyenlerin en büyük sorunlarından bir taneside IŞIK sorunu...

Işığı açıyorsunuz balıklar aptallaşıyor, oraya buraya vuruyor kendilerini kaybediyorlar...

Sizde bunu görünce ışığı kapatıyorsunuz ve balıklarda buna alışıyor ki bu da YANLIŞ!!!

Açık en kuvvetli ışığı balıklarınızada saklanacak yerler yapın, vurun akvaryumun camına,sokun elinizi korkutabildiğiniz kadar korkutun aptallaşmış bu balıkları.
Belli saatlerce saklandıkları yerlerden çıkmayacaklar belki değişik değişik yüzecekler,renklerini atacaklar,akvaryum toz duman olacak ama pes etmek yok!!!
Onun için dekor ederken kum seviyesini tutabildiğiniz kadar az tutun,bitkileride vantuzla tutturun ve süzenli dip çekerek balıklarınız kavga ettiklerinde havalanacak artıkları en aza indirin.

Bu durumda balıklarınız anca bir kaç saat sonra yüzmeye başlayacaklar ve renklerini uzun süre almayacaklar ki bunlar korktuklarından oluyor...

Balıkları 3-4-5 gün duruma göre aç bırakın ve ışığı 12-15saat düzenli kullanın. Balıklarınız bu arada ortama alışmış ama hala stres içinde olacaklardır. Belki 2. günde belki daha sonra yem atsanız bile tepki vermeyeceklerdir bu durumda yemi geri alın ve beklemeye devam edin.

Artık balıklar acıkmış olup çılgınlar gibi akvaryumda dolaşacak hale gelmiş olacaklar ve ışığı kesinlikle aldırmayacaklar. Atılan yeme ışıksız bir ortamda bile saldırmadıkları şekilde saldıracaklar, renkleri yavaş yavaş eski yhaline gelecektir.

Bu yöntemden sonra yemlemeyi 3 günde bir yaparak balıklarınıza 2 hafta süre tanıyın ve bunları uygulayın. 2 hafta sonra balıklrınız birer canavar olacaklar, zaman zaman tekrar ışıktan korksalar bile eski hallerinden daha iyi olacaktır.

Sonuç olarak artık ışık açıkken bile dip çekebilir, camı silsenizde, cama vursanızda balıklarınız kaçmayacak hatta saldırıya geçeceklerdir.

Ben camı mıknatısla silerken gelip iç taraftaki mıknatısa saldırıyorlar. Mıknatısı içine düşürürsem vay halime...

Bu 2 hafta en fazla 20güne çıkarak bu sorun tamamen halledilmiş olacaktır!!!

Piranha & İlk Işık:
Işık kullanımına ilk başladığınız andan itibaren iki hafta süreyle ışığı öğlen açıp gece yatarken kapatın. İlk gün balıklarınızı hiç rahatsız etmeyin. İki hafta sonunda ışığı akşam 8 sabah 8 saatleri arasında kullanın ve otomatik sistemle sabitleyin. Işığı ilk günlerde gündüz kullanmanız balıklarda strese yol açmayacaktır. Bunun nedeni öğlen saatlerinde akvaryum ve odanın aynı aydınlıkta olmasıdır. Akşam saatlerinde akvaryum odadan daha aydınlık olduğundan balıklar strese girip oradan oraya vururlar. Doğada her zaman aydınlık olmadığından akvaryumun bir köşesini karanlık bırakın. Işığın önüne kese kağıdı koyarak amazona yakın bir görüntü elde edebilirsiniz. Veya en etkili yöntem olarak da akvaryumda ışık kullanmayıp, odanın ışığıyla yetinirsiniz. Ama illaki ışık diyorsanız 7.5 waat'lık ampul kullanın.


Işık & Beslenme:

Işık sistemine başlamadan bir gün önce balıklarınızı yemden kesin. Bu günden itibaren 4-5ç günde yemlemeye başlayabilirsiniz.
Balıklarınız ilk başlarda strese girip saatlerce hareketsiz kalacaklardır. Bu sizi korkutmasın ve asla pes etmeyin.

Bu yöntemler ile balıklarınızın eskisi gibi beslendiğini, odanın ışığını açınca ve akvaryuma yaklaştığınızda korkmadıklarını hatta size saldırmalarına şahit olacaksınız. Tek yapmanız gereken biraz sabretmeniz.

Aydınlatma

Aydınlatma kapak içine monte edilen florasan veya ampul ile yapılır. Ayrıca cam üstünden özel yansıtıcılı sistemlerde kullanılır.

Aydınlatma balıklar ve bitkiler için çok önemli bir faktördür. Peki aydınlatma için herhangi bir ampul veya florasan kullanılabilir mi? HAYIR. Akvaryum için kullanabileceğimiz özel florasanlar vardır. Mesela "Grolüx". Bu florasan özellikle bitkiler için çok gereklidir. Tatlı su akvaryumlarında grolüx kullanmak şart gibi bir şeydir. Bir diğer florasan ise "Sun_Light" tır. Sun_light yapay gün ışığıdır. Bitkili ve balıklı bir akvaryumda öne grolüx arkaya da sun_light koyarak iki florasan ile aydınlatma yapmak hem balıklarınızın renklerini daha canlı gösterir hem de bitkilerinizin fotosentez yapması için gerekli olan ışığı sağlar. Bunun yanı sıra iyi aydınlatılmış bir akvaryumda; bitkiler daha iyi büyür, balıklar daha sağlıklı olur, hatta yavru balıklarınız daha sağlıklı ve hızlı büyür.

Işıklandırma için dikkat edilmesi gerekenler
Akvaryuma günde en az 8-10 saat aydınlatma yapılmalıdır. Bunun için zaman ayarlı sayaçlar kullanılabilir.
Kapak ve sistem suya karşı korunaklı ve paslanmaz olmalıdır. Elektrik kaçakları olumsuz sonuçlara yolaçabilir.
Florasanlar bir süre sonra ışık şiddetini azaltırlar içlerinde bulunan gaz en fazla 6-8 ay arasında yansıtma işini daha az yapmaya başlar ve 12-15 ay arasında sönük bir ışıklandırma yapar. Bu sebeple florasanlar akvaryumlarda en fazla bir sene kullanılmalı ve yeni florasanlar takılmalıdır.
Işığın akvaryum içinde her yere yeterli derecede gitmesi için akvaryum yüksekliği en fazla 60-70 cm olmalıdır daha yüksek akvaryumlarda florasan kullanımı yeterli derecede ışık sağlamaz.
60-70 cm den yüksek olan akvaryumlarda florasan sayısı arttırılabilir yada "Cıva Buharlı Lamba (HQL)" kullanılabilir.

Aydınlatma Çeşitleri
( Bu başlık İstanbul Akvaryum Kulübü web sitesinden alınmıştır)

1) INCANDESCENT LAMP (Bildiğimiz Ampul): Evlerde kullandığımız ampuller ilk yatırım maliyeti düşük fakat genel olarak verimsiz lambalardır. Bu tip lambalardan çıkan ışığın rengi 2800 K (Kelvin) den aşağıda ve kırmızı dalga boyuna yakındır(yani bol ısı üretir). Genellikle düşük verimli olmaları ve yaydıkları ışık renkleri (spektrum) açısından çok fazla tavsiye edilmez. Sadece eğer akvaryumu aydınlatan diğer lambaların ışık spektrumunda kırmızı ve kırmızı ötesi renkler bulunmuyorsa ek lamba olarak kullanılabilir.(Mesela cool white florasan ile birlikte). Halojen ile birlikte renk renderleme faktörü yüksek olduğundan dolayı estetik aydınlatmada kullanılabilir. Çıkardıkları sıcaklığa dikkat edilmelidir. Halojen lamba ile birlikte ömürleri diğer lambalara göre kısadır. (Ortalama 1000-2000 saaat)

2) HALOJEN Lambalar: Halojen lambalar ışık özellikleri ve tipi açısından Ampullere benzer. Biraz daha verimlidirler. Yaydığı ışığın rengi 3000 Kelvin civarında olup daha beyazdır. İlk kurulum maliyetleri daha yüksektir. Bütün diğer özellileri ampul ile aynıdır.

3) FLORASAN Lambalar: Değişik ışık renklerinde , güç ve tipte bulunabilirler. Verimleri yüksektir. Çok az sıcaklık yaydıkları için akvaryumun sıcaklığını yükseltmezler. Ömürleri yüksektir. (Ortalama 10000-20000 saat arası) İlk kurulum maliyetleri fazla olsa da işletme maliyetleri daha düşüktür. Florasan seçimi yapılırken daylight veya sıcaklık derecesi 5000K veya daha yüksek sıcaklık seçimi yapılması tavsiye edilir. Bitkiler açısından kullanılması tavsiye edilebilecek lambalar şunlardır:

OSRAM Lumilux Plus: Kar beyazından sarımsı kreme kadar değişik renk seçeneği mevcut. Avrupalı akvaristlerce çok tavsiye edilen bir ampul. Kaliteli bir üretime sahip.

OSRAM Fluora: Geliştirilmiş gro-lux tarzı ampul diyebiliriz. Ev içi bitkileri için kullanılır. Akvaryumda diğer ampullerle beraber iyi sonuç verir.

Philips Aquarelle: Philipsin ürettiği bu floarasan özellikle akvaryumlar için tasarlanmış olup akvaryumda fotosentez için idealdir.Işığın sıcaklığı: 10000 Kelvin.

Philips Agro-Lite: Philipsin ürettiğ bu floarasan bitkilerde fotosentezi arttıracak şekilde tasarlanmıştır.

Philips Daylight F40D: Daylight tipindeki bu florasan 6500 Kelvin derecesinde ışık üretmektedir. Işık Spektrumu bitkiler için uygundur.

Sylvania Gro-Lux: Sylvania tarafından üretilen bu lamba bitkiler için üretilmiştir. Ürettiği ışık pembe olup Işık Renderleme faktörü çok düşüktür.

Sylvania DaylightStar: 5000K sıcaklıkta güneş ışığı. Yalnız tek başına yetersiz olabilir. Özellikle 10000K’lik tropik ışık gerektiren bitkilerde.

Sylvania AquaStar: tam 10000K’lik olup, tropik dik açılı gün ışığını taklit eder. Deniz akvaryumlarında da kullanılır. Kırmızı ve Mavi renkler daha fazla.

Philips ColorTone 50 veya 75: Bütün renklerin dengeli bir şekilde üretildiği bu lamba 5000 Kelvin sıcaklığında ışık üretir.

General Elektrik ‘te daylight tipinde florasan lambalar üretmektedir. Bu tip lambaları Türkiye’de bulunabileceğini düşünüyorum. Bunun yanında GE sadece bitki ve akvaryum için Plant Light ve Plant & Aquarium tipinde floarasanlar üretmektedir.

Dünyada sadece akvaryum için üretilmiş başka florasan lambalar bulunmaktadır. Fakat bunlar maalesef ülkemizde bulunmamaktadır.

Florasan lambalar belli bir kullanımdan sonra yaydıkları ışık miktarı azalır ve spektrumları değişir. Bu sebepten dolayı belli sürelerde (mesela 6 ayda-1 yılda bir) bu lambalar bozulmasa da değiştirilmelidir. Florasan lambalar genellikle akvaryumla gelen lamba apareyi ile birlikte kullanılmaktadır. Bu aparey bir reflektör (ışığı yansıtıcı) içermez. Bu sebepten dolayı lambanın yaydığı ışık azalmakta ve lambadan elde edilebilecek fayda azalmaktadır. Bu apareylerde her zaman yetersiz ampul yeri vardır. Eninde sonunda en uygun aydınlatma için yeni bir kapak ve reflektör temin edilmeli veya yapılmalıdır.

4) CIVA VE SODYUM BUHARLI LAMBALAR: Yüksek yoğunluklu deşarj tipi (HID) lambalardandır. Bu tür lambalar özellikle yüksek verimlerinden ve yüksek ışık şiddeti verebildiklerinden dolayı sokak lambalarında kullanılır. Yüksek sıcaklık yaymaları akvaryum suyunun sıcaklığının artmasına ve uygulama zorluğuna sebep olur. Su soğutucusu veya fan gerektirirler.

a) Cıva Buharlı Lambalar: Bu tür lambaların yaydığı ışık Maviye yakın daylight tipi florasanın yaydıığ ışığa benzer. Işık sprektrumu da çok az kırmızı ışık içerir. Ömürleri uzundur. İlk kurulum maliyetleri yüksektir. Lambaları pahalıdır. Cıva buharlı lamba yerine daylight tipi floarasan kullanılması daha mantıklıdır.

b) Sodyum Buharlı Lambalar: Bu tip lambalar sarı ışık üretirler. Işık spektrumları photsentezi desteleyecek yapıda değildir. Akvaryumda kullanılması tavsiye edilmez.

5) METAL HALIDE: Metal Halide cıva ve sodyum buharlı lambalar gibi yüksek yoğunluklu deşarj tipi (HID) lambalardandır. Metal Halide yüksek verimli ve uzun ömürlüdür. Yüksek sıcaklık yaydıkları için uygulamada dikkat edilmelidir. Fan veya su soğutucusu gerektirebilirler. Değişik güçlerde bulunabilirler. En az 5000 Kelvin sıcaklıkta ışık üreten metal halid lambalar kullanılması tavsiye edilir. (Mesela Philipsin 5K High Output Metal Halide) Işık renderleme faktörleri çok kötüdür. Akvaryumlarda 250 Wattın altında metal halide kullanılması tavsiye edilmez.(Işık sıcaklığı ve verimleri düşmektedir)


Uygulama Örnekleri ve Dikkat Edilecek Hususlar
Tekrar etmek gerekir ise akvaryum aydınlatmasında seçim yapılırken akvaryum boyutları özellikle derinliği, bitki ve balık türleri göz önünde tutulması gerekmektedir. Bunun yanında maddi olanaklar ve aylık ödenecek elektrik faturası da önemli bir husustur. Elektriğin Kilowatt Saati 100.000 TL civarıdır. Günde 12 saatten 500 wattlık bir Metal Halid Lamba ayda 12x0,5x30x100.000=18,000,000 .- TL (Onsekiz Milyon TL) elektrik faturası ile karşılaşmanızı ve limiti aştığınız için daha fazlası ile karşılaşmanıza sebep olur.

Kullanılabilecek kombinasyonlar: Grolux veya Aquaristic ile birlikte Daylight ve bir kaç adet spot tip halojen kullanılarak bitki için yeterli aydınlatma yapılabilir. Kullanılacak adet ve güçler akvaryum boyutlarına göre deneysel olarak kolaylıkla bulunabilir. (Birer adet daylight ve Grolux veya Aquaristic için 2 adet haloje spot. ve katları)

Daha az enerji tüketimi için Daylight tipi florasanların yerine daylight tipi 6000-6500 Kelvin eco light (energy saving) kompakt lambalar da kullanılabilir. Bu lambalar pahalı oldukları halde verimleri yüksek ve ballast ,starter vb. gerektrirmekileri için uygulamaları kolaydır.

Bir adet 250 watt Metal Halide ve Grolux ve Aquaristic tipi akvaryum floarasanların kombinasyonları kullanılabilir. Akvaryumun genişliği ve derinliğine göre Metal Halidin gücü ve florasanların adetleri arttırılabilir.